Общественно-политическая интернет-газета

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Судаарыстыбаннай Мунньаҕын (Ил Түмэн) дьокутааттара Юрий Баишев уонна Александр Романов СӨ Ытык Сүбэтин бэрэссэдээтэлэ Люлия Григорьеваны уонна РФ Биэнсийэҕэ пуондатын эрэгийиэннээҕи салаатын управляющайа Георгий Степановы кытта Мэҥэ Хаҥалас улууһун күнүн бэлиэтээһиҥҥэ олунньу 10 күнүгэр кыттыыны ыллылар.

Оройуон төрүттэммитэ 87 сылын саҥа сылга киирэн баран бэлиэтээһин уратытынан өрөспүүбүлүкэбит биллиилээх судаарыстыбаннай диэйэтэлэ, Россия үтүөлээх экономиһа, РФ Пенсионнай пуондатын бочуоттаах үлэһитэ, СӨ норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, экономическай наука хандьыдаата, Россия судаарыстыбаннай сулууспатын докторана, аан дойдутааҕы «Бирмингем Факела» кыһыл көмүс мэтээл хаһаайына, СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччынан, Мэҥэ Хаҥалас оройуонуттан Судаарыстыбаннай Мунньах (Ил Түмэн) II-III ыҥырыылаах састаабын дьокутаатынан, РФ Федеральнай Мунньаҕын Федерацияҕа Сэбиэтин чилиэнинэн үлэлээбит, Мэҥэ Хаҥалас улууһун Бочуоттаах гражданина Роберт Андреевич Бурнашов аатын-суолун кытта даҕааһыннаран ыытыллыбыта буолла.

Ол чэрчитинэн, дойдутугар ‒ Тараҕай нэһилиэгэр тиийэн кини аатын сүгэр оскуолаҕа Р.А.Бурнашов мөссүөнннээх өйдөбүнньүк дуоскаҕа сибэкки дьөрбөтүн улуус баһылыга Николай Старостин уурда. Оҕолорго туһаайан саха биир бөдөҥ салайааччытын туһунан кылгас кэс тыл эттэ. Итини сэргэ, бу күн үгэс буолбутунан 1-кы Тыыллыма нэһилиэгэр өрөспүүбүлүкэ биир уһулуччулаах салайааччыта Семен Захарович Борисов пааматынньыгар уонна улууһу кытта биир төрөөбүт күннээх, сахаттан бастакы Россия академига, хас да академиялар академиктара, Владимир Петрович Ларионов мусуой-дьиэтигэр сылдьаннар улуус баһылыгын бастакы солбуйааччы Павел Сазонов уонна оройуон дьокутааттарын Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Андрей Находкин ытыктаан-санаан аастылар, сибэкки дьөрбөлөрүн уурдулар. Академик аатын сүгэр Майа орто оскуолатыгар В.П.Ларионов бүүһүгэр сибэкки ууруллан, оҕолорго өрөгөйдөөх линиэйкэ тэрилиннэ.

Д.Ф.Ходулов аатынан норуот айымньытын дьиэтигэр өрөгөйдөөх мунньах ыҥырыллан, сааланы толору дьон муһунна.

Роберт Бурнашов олоҕун-дьаһаҕын көрдөрөр киинэ көрдөрүллэн дьон болҕомтотун тарта. Р.А.Бурнашов убайа, үлэ бэтэрээнэ, улуус Бочуоттаах гражданина Ананий Бурнашев хаачыстыбалаах, дириҥ ис хоһоонноох киинэ иһин режиссер Василий Дмитриевич Ходуловка махтанна. Саалаҕа мустубут дьоҥҥо-сэргэҕэ Роберт Андреевич бииргэ төрөөбүттэрэ ‒ Роза, Пелагея, Августина, Альбина үөрүүлээх тэрээһиҥҥэ кэлэн олороллорун иһитиннэрдилэр. Роберт Бурнашов уобараһын тилиннэрэр таҥастаах, дьүһүннээх артыыс тахсан Өксөкүлээх Өлөксөй омуктары кытта алтыһыы туһунан кэриэс-хомуруос тылларын аахта.

Роберт Бурнашов үөлээннээҕэ, СӨ Үпкэ уонна экономикаҕа институтун дириэктэрэ Александр Кугаевскай доҕорун, кэллиэгэтин киһи быһыытынан характеристикалаан тыл эттэ. Кини өркөн өйүн биир туоһутунан Дьокуускайтан Москваҕа көтөн иһэн өрөспүүбүлүкэ сайдыытын кэнсиэпсийэтин уурар «Якутия на рубеже веков» кинигэни суруйан хаалларбытын аҕалла. Саха норуота төһө да кэм ирдэбилинэн уларыйан истэр бэйэтин омук быһыытынан төрүт уратыларын тутан хаалар кыахтааҕын эттэ.

Сэбиэт бэрэссэдээтэлэ Андрей Находкин улуус устуоруйатын, билиҥҥи олоҕун туһунан өрө күүрүүлээх дакылаатын оҥордо. Саха АССР Киин Ситэриилээх Кэмитиэтин Президиумун уонна Норуодунай Комиссардар Сэбиэттэрин 1930 с. олунньу 10 күнүнээҕи холбоһуктаах мунньахтарын боротокуолугар олоҕуран, «Мэҥэ Хаҥалас оройуона» тэриллиэҕиттэн улуус олоҕо хайдах сайдыбытын, оройуон сайдарыгар кылааттарын киллэрбит дьон ааттарын аҕынна. Устуоруйа чахчыларынан быйыл 115 сыллааҕа дакаастанар Майа сэлиэнньэтин сайдыыта улуус сайдыытын кытта быстыспат сибээстээҕин бэлиэтээн туран, Майаҕа култуура уонна устуоруйа киинин быһыытынан ураты статуһу ситиһии соруга турарын эттэ. Быйылгы үбүлүөйдээх түгэннэри санатта: улууска сопхуостар тэриллибиттэрэ 50, Улуу Өктөөп 100, Социалистическай Үлэ Дьоруойа Г.С.Самсонов төрөөбүтэ 95 сыллара уо.д.а.

Баһылык Николай Старостин сайдыыга туһуламмыт үлэни-хамнаһы сырдатан туран, улуус дьонугар-сэргэтигэр салалтаны өйүүллэрин-өйдүүллэрин иһин истиҥ махталын тиэртэ уонна салгыы үлэлэһэргэ былаан элбэх диэтэ.

Быйыл, биллэрин курдук, хаһааҥҥытааҕар да элбэх ‒ 21 киһи «Мэҥэ Хаҥалас улууһун Бочуоттаах гражданина» ааты сүктэ. Кинилэр бу күн бары чиэстэнэн дастабырыанньаларын туттулар. Кинилэри сэргэ, 6 киһи «Мэҥэ аат» кинигэтигэр киллэрилинилэр. Успуорт бэтэрээнэ, тириэньэр Николай Егоровка «СӨ физическэй култууратын уонна успуордун үтүөлээх үлэһитэ» аат иҥэриллэн, туһааннаах бэлиэни туттардылар. Бэтэринээр управлениетын начаалынньыга Акулина Дьячковская өр сыллаах үлэтин иһин СӨ Бырабыыталыстыбатын кыһыл көмүс чаһылаах Грамотатын тутар чиэстэннэ.

Салгыы сыанаҕа Ил Түмэн дьокутаата Александр Романов ыҥырыллан, бар дьонун бырааһынньыгынан эҕэрдэлээтэ. «Төрөөбүт улууһум бар дьонун тапталлаах улууспут төрүттэммитэ 87 сылынан итиитик-истиҥник эҕэрдэлиибин, ‒ диэтэ Александр Афанасьевич. ‒ Улуус салалтата өрөспүүбүлүкэбит салалтатын кытта өйдөһөн-өйөһөн ыкса үлэлэһэрэ, сайдыы саҕахтарын тэҥҥэ арыйсара биһигини, Мэҥэ Хаҥалас улууһуттан төрүттээх дьокутааттары, үөрдэр, үлэбитигэр кынаттыыр. Улууспут саҥаттан саҥа ситиһиилэр кирбиилэригэр дьулурҕатык үктэнэн иһэр. Элбэх тутуу барар, бырамыысаланнас сайдыахтаах. Гаас ситимэ кэҥиир. Суол-иис лаппа тупсар. Ити, барыта, биллэн турар, өрөспүүбүлүкэ көмөтө суох биир тыа хаһаайыстыбатынан дьарыктанар улуус холугар кыаллыбат дьыала буолара өйдөнөр. Онон, биһиги өрөспүүбүлүкэбит салалтатыгар, парламмеммытыгар бииргэ үлэлэһэ сылдьар кэллиэгэлэрбитигэр махталбыт улахан. Улууһум дьонугар-сэргэтигэр дьолу-соргуну, таһаарыылаах өрө күүрүүлээх үлэни-хамнаһы баҕарабыт!»

Дьокутаат Ил Түмэн кыһыл көмүс чаһылаах Бочуотунай грамотатын «Армонд» ХЭУо дириэктэрэ Ян Новиковка, Махтал суругун нэһилиэктэр дьокутааттарыгар ‒ Иннокентий Олесовка (Араҥас) уонна Геннадий Скрябиҥҥа (Ходоро) туттартаата. Ян Аркадьевич улууһун туһугар ороскуокка да киирэн туран, бэйэтэ улахан суумалаах иэс ылан саҥа, аптымаатынан үлэлиир «Терморобот» оһохтору төрөөбүт улууһугар тарҕата сылдьарын Александр Романов дьон иннигэр тоһоҕолоон бэлиэтээтэ.

Бу үөрүүлээх тэрээһиҥҥэ Табаҕа оскуолатын оҕолоро, киэҥник биллэр ансаамбыллар ‒ «Төлөн», «Айыына», мелодистар «Дьүрүлгэн» түмсүүлэрэ, Табаҕа уонна Майа хуордара, Сардаана Осипова кыттаннар дьоҥҥо иэйии киэһэтин бэлэхтээтилэр.

Ааптар хаартыскаларга түһэриитэ

2017-02-14 22:12:16

Всего просмотров: 1190